Zapewnienie bezpiecznych warunków pracy to podstawowy obowiązek każdego pracodawcy i przedsiębiorcy. Wynika to z przepisów prawa, jak również przynosi wymierne korzyści w postaci np. niskiej absencji chorobowej pracowników, braku chorób zawodowych czy pozytywnej opinii społecznej i wizerunkowej. Pracodawca zatrudniający powyżej 100 pracowników powołuje służbę BHP, jednak mniejsza ilość zatrudnionych pracowników nie zwalnia pracodawcy z zapewnienia bezpiecznych warunków pracy.
Prawo do bezpiecznej pracy zagwarantowane jest w Konstytucji RP (art. 66 ust. 1), dlatego też na pracodawcy spoczywa zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Szczegółowo wynika to z Kodeksu pracy (art. 207 §2).
Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
W zależności od liczby zatrudnionych pracowników, pracodawca powołuje służbę BHP. Zgodnie z Kp (art. 23711) pracodawca zobowiązany jest do utworzenia służby BHP jeśli zatrudnia powyżej 100 pracowników. W tym wypadku powierza zadania służby BHP kompetentnemu pracownikowi lub specjaliście spoza zakładu pracy. Przy czym pracownik służby BHP może być zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy(np. 1/4 etatu). Sytuacja zmienia się, gdy pracodawca zatrudnia powyżej 600 pracowników. W takim wypadku pracownik służby BHP musi być zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby BHP może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:
1) zatrudnia do 10 pracowników albo
2) zatrudnia do 50 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Ponadto Państwowa Inspekcja Pracy podczas kontroli, biorąc pod uwagę zagrożenia występujące w zakładzie pracy, może zlecić utworzenie lub powiększenie służby BHP, niezależnie od powyższych kryteriów narzucanych prawem.
Przepisy zobowiązujące do ochrony zdrowia i życia pracowników określone w art. 207 § 2 Kp stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy niebędącego pracodawcą, organizującego pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy, a także przez osoby prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 304 Kp).
Ważne:
Pracownik będący pracownikiem służby BHP bądź wykonujący zadania służby BHP musi legitymować się odpowiednimi uprawnieniami podanymi w Rozporządzeniu w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy.
Podstawa prawna:
Zapraszamy do kontaktu!